#EnablingChange
Activiteitenverslag 2021 - 2022
« We moeten internationaal samenwerken als partners. Niet uit liefdadigheid, maar omdat we dezelfde uitdagingen hebben en allemaal samenleven op dezelfde aarde. Meer dan ooit beseffen we dat mensen wereldwijd verbonden zijn met elkaar. Wie of waar dan ook, de uitdagingen en de dromen zijn vaak dezelfde. De bezorgdheden ook. »
Voor de activiteiten van 2021 - 2022 stellen wij een selectie van grote en kleine verhalen voor, soms vergezeld van sprekende cijfers, soms van getuigenissen van mensen wier leven op significante wijze veranderd is.
Het volledige activiteitenverslag kan van de website worden gedownload.
Naar inclusieve gezondheid
Mobiele zorgteams in Niger
Ondanks de inspanningen van de overheid blijft de toegang tot kwaliteitsvolle gezondheidszorg een groot probleem in Niger. Veel mensen wonen in afgelegen en soms onveilige gebieden. Voor medische basishulp kunnen ze terecht bij de gezondheidspost van hun dorp, maar vaak genoeg staan ze voor een gesloten deur omdat het medisch materiaal uitgeput is. Bij een groter medisch probleem moeten ze zich verplaatsen naar de stad. Die is onbereikbaar te voet, en op uren rijden van het dorp vandaan, waardoor mensen er niet snel heengaan.
Samen met het Nigerese ministerie van Volksgezondheid werkte Enabel aan een oplossing om medische hulp naar de mensen te brengen.
Sinds 2019 zijn mobiele gezondheidsteams actief, die regelmatig langskomen in de gezondheidsposten met materiaal, medicijnen en medisch personeel. Hierdoor kunnen mensen uit de omliggende dorpen wél rekenen op de dienstverlening in de gezondheidspost. Bovendien worden er maandelijks bijkomende diensten aangeboden, zodat mensen ook in de gezondheidspost terechtkunnen voor andere medische hulp, wat dan weer de grotere medische structuren ontlast.
« Elke maand trekken we erop uit. Daar bieden we medische consultaties aan: zwangere vrouwen komen langs, kinderen die moeten ingeënt worden, maar ook voor andere gezondheidsproblemen kunnen de inwoners bij ons terecht. »
Motortaxi’s die levens redden
De moeder- en kindersterfte in Oeganda is nog altijd zeer hoog. Door moeders die op het punt staan te bevallen vlot naar de kraamkliniek te brengen, kan meer dan één leven gered worden.
Mama Rescue is een applicatie waarmee aanstaande moeders een motortaxi naar de kraamkliniek kunnen reserveren. Sinds 2021 hebben er al meer dan 7.000 vrouwen gebruik van gemaakt om hun baby veilig ter wereld te brengen.
« Veel moeders bellen me op elk moment van de dag en de nacht uit naburige dorpen om hen naar het ziekenhuis te brengen om hun leven en dat van hun baby's te redden. »
Een levensveranderende app
In Guinee werkte Enabel aan de ontwikkeling van een website en een mobiele applicatie om seksuele en reproductieve gezondheid bij Guineese jongeren te promoten.
COVID-19-testresultaten op zak
De Covid-19 pandemie heeft aangetoond dat we zo klaar mogelijk moeten zijn om real-time informatie te verstrekken om de verspreiding van het virus te beperken.
In Rwanda werkte Enabel samen met het Rwanda Biomedical Center (RBC) om een corona-app te ontwikkelen. Met die app kunnen de mensen hun vaccinatiestatus volgen, hun testresultaten bijhouden en toegang krijgen tot verschillende betrouwbare bronnen rond COVID-19. Meer dan 10.000 mensen hebben de app gedownload.
Infrastructuur ten dienste van de burgers
Rwanda : overschakelen op licht
Je veilig voelen in je huis, je kinderen 's avonds hun huiswerk zien maken, een nieuw bedrijf opstarten of gewoon genieten van een koude frisdrank overdag... Toegang tot betaalbare en betrouwbare elektriciteit verandert het leven van mensen.
Sinds 2014 werkt Enabel nauw samen met de Rwandese overheidsdiensten en de Rwanda Energy Group. Ze willen tegen 2024 de doelstelling van 100 % toegang tot elektriciteit bereiken. En na acht jaar zijn de resultaten er: meer dan 1000 km elektriciteitsnetwerk is aangelegd in de oostelijke provincie van Rwanda. Het Electricity Access Rollout Project heeft 33 scholen, 14 gezondheidsinstellingen, meer dan 400 bedrijven en kmo's en 24 overheidsinstellingen aangesloten.
« Elektriciteit geeft een gevoel van leven en activiteit. Tegenwoordig wordt er minder gestolen omdat de dieven bang zijn om gezien te worden. »
Toegang tot elektriciteit speelt een essentiële rol in bijna alle aspecten van ons leven. Voor gezondheidswerkers betekent het dat ze geen pillampen hoeven te gebruiken om kamers te verlichten, en dat ze zich kunnen concentreren op het verlenen van betere zorg aan hun patiënten.
Voor ICT-docenten betekent een gebrek aan elektriciteit dat zij alleen de theorie van computerwetenschappen kunnen onderwijzen, zonder de praktische kant van de zaak te laten zien.
Voor studenten betekent toegang tot elektriciteit toegang tot het internet, een doorslaggevende factor om te slagen op de universiteit.
Meer dan 250.000 mensen – die vroeger geen of beperkte toegang hadden tot elektriciteit – hebben nu een betrouwbare en betaalbare stroomvoorziening.
« Het was als een droom! Voordat we elektriciteit kregen, gebruikte ik een zonnesysteem voor mijn salon. Daardoor kon ik zo’n drie uur per dag werken. Nu ik op het elektriciteitsnet ben aangesloten, kan ik zo lang werken als ik wil. Gemiddeld kan ik nu twee keer zoveel klanten bedienen als vroeger. »
Landbouwontwikkeling voor voedselsoevereiniteit
Mauritanië is een hoofdzakelijk woestijnachtig land met grote weidegebieden voor de veehouderij. Toch beschikt het over een buitengewoon zuivelpotentieel. Van productie tot consumptie wordt deze waardeketen echter niet benut.
Met de steun van de Europese Unie zet Enabel in op de ontwikkeling van die waardeketen - van opslag en bewaring tot verwerking en consumptie - om er een sector van te maken die welvaart creëert en de voedselsoevereiniteit van de Mauritaniërs verbetert.
Overheidsdiensten ten dienste van de burgers
In Palestina, waar de bevolkingsdichtheid toeneemt, moeten de diensten zich aan deze nieuwe realiteit aanpassen. Ook de mensen die voor plaatselijke overheden werken, hebben dit begrepen en hebben besloten samen te werken bij de planning en levering van diensten aan de bevolking. In sommige gevallen heeft dit ertoe geleid dat dorpen zich officieel hebben verenigd en één gemeente zijn geworden.
Drinkwater voor 500.000 Congolezen
Sinds 2018 werkt Enabel in de provincies Oost-Kasai, Zuid-Kivu en Maniema aan een drinkwatervoorzieningsproject voor meer dan 500.000 mensen.
In Mbuji Mayi, de hoofdstad van de provincie Oost-Kasaï, werden putten geboord om het grondwater te bereiken, soms wel tot 200 meter diep. Enabel bouwde er in 2021 twee fotovoltaïsche pompstations. In de provincie worden er nog eens zes gebouwd zodat ook bewoners buiten de stad toegang krijgen tot drinkwater.
Vrouwen aan de leiding
Welkom in het digitale tijdperk van Benin, gedragen door Women in Tech
Benin wil een digitale koploper zijn. Het ministerie van Digitalisering (MND) en Enabel voeren het door de EU gefinancierde project Digiboost uit. Dat heeft tot doel een ecosysteem van ondersteunende organisaties op te bouwen. Ook wil het de ondernemingsgeest bevorderen en innovatieve partnerschappen aanmoedigen.
Digiboost legt vooral de nadruk op initiatieven ten gunste van vrouwen. De grootste verwezenlijking van het project is de oprichting in 2021 van de groep Women In Tech (WIT). Dat is een invloedrijk en gediversifieerd netwerk van vrouwelijke digitale ondernemers. De WIT-gemeenschap heeft boven verwachting veel aantrekkingskracht en steun gegenereerd. Het gaat zover dat mannen echte ambassadeurs van de gemeenschap zijn geworden.
Women in Tech heeft via een roadshow in acht steden in het hele land honderden vrouwen warm gemaakt en aangemoedigd om economische activiteiten te ontwikkelen via digitalisering.
Er is een federatie van 36 aangesloten organisaties opgericht. Die biedt collectieve en individuele opleidingen en uitwisselingssessies aan om de geest van samenwerking verder aan te moedigen. Het onlineplatform www.digiboost.bj biedt een toegankelijke en waardevolle openbare dienst voor alle belanghebbenden, ondersteunende organisaties, ngo's, startende ondernemingen, overheidsactoren en financiële instellingen.
Vrouwelijk ondernemerschap
'Pépites' is een initiatief in Guinee dat 180 door vrouwen geleide kleine en middelgrote ondernemingen steunt via een digitaal platform, dat toegang biedt tot financiering en tot versterking van hun technische en bestuurlijke capaciteiten.
80 van de ondernemingen werden zowel op organisatorisch als op operationeel vlak gestructureerd. Zij konden toegang krijgen tot nieuwe markten en de zichtbaarheid van hun producten en diensten vergroten.
Ons doel is van deze vrouwen economische kampioenen te maken in Conakry, de hoofdstad, en in de regio's Kindia en Mamou.
‘De Queens of the Road’ in Kisangani
In de DR Congo steunt Enabel de beroepsintegratie van jongeren en de oprichting van starterscentra die werkgelegenheid creëren.
In dit verband zijn twaalf jonge vrouwen opgeleid om zware machines te besturen. Zij zijn nu klaar om de wegen van Kisangani op te gaan.
Dankzij een samenwerking tussen starterscentra en het Office des Routes kregen zij een stage van twee maanden aangeboden. Zo kunnen zij hun algemene vaardigheden perfectioneren en zich in verschillende zware machines specialiseren. Deze stages bieden uitzicht op duurzaam werk.
Gendergelijkheid wacht niet
In Benin blijven de vooroordelen, de sociologische beperkingen en de tradities de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen accentueren. Wij ontmoetten er Innocentia Apovo, Ghislaine Bocovo en Pristille Tofoedo.
Drie vrouwen die ervan droomden politieagent te worden; drie vrouwen die helpen genderstereotypen te doorbreken, om de weg vrij te maken voor een egalitaire toekomst.
« Het is een job voor vrouwen omdat het je uitzonderlijk maakt. Je doet alles wat een man doet. »
Het klimaat wacht niet meer
Een duurzame toekomst voor het Tanganyika-meer
Het is 18.30 uur wanneer Zafarani Kayabara haar helm en beschermende handschoenen neerlegt om na een lange dagtaak naar huis te gaan. Zij is lid van Juhudi PESA, een gemeenschapsorganisatie in de Tanzaniaanse stad Kigoma. Die organisatie verzamelt het vast afval om het naar inzamelpunten in de stadswijken te brengen.
Haar natuurlijk leiderschap en motivatie zijn legendarisch. Samen met de andere leden van de organisatie is zij vastbesloten haar steentje bij te dragen tot de bescherming van het Tanganyika-meer. Het meer heeft een uniek ecosysteem en wordt als een van de natuurwonderen van de wereld beschouwd.
De natuurlijke biodiversiteit wordt echter bedreigd door de klimaatverandering, vervuiling en menselijke activiteiten. De ondermaatse waterkwaliteit, het feit dat de vis geleidelijk verdwijnt en dat pandemieën zoals cholera opduiken, zijn evenveel alarmsignalen.
In antwoord daarop steunt Enabel een aantal gemeenschapsorganisaties zoals die van Zafarani. Samen voeren ze het Latawama-project uit, dat door de EU wordt gefinancierd. Naast materiaal voor afvalinzameling en persoonlijke beschermingsmiddelen krijgen de organisaties ook organisatorische steun. De leden zijn vooral vrouwen die aan het hoofd van een gezin staan, mannen en jongeren uit kansarme milieus. Bovendien versterkt het project de gemeente Kigoma in haar taken in verband met afvalinzameling en -verwijdering. Dat doet het door nieuwe inzamelpunten te creëren, voertuigen geschikt te maken voor de klus en een financieringssysteem op te zetten.
Vrouwen hebben een essentiële rol te spelen in de strijd tegen klimaatverandering. Hoewel zij niet voldoende in de schijnwerpers staan, zijn zij achter de schermen steeds actief. Zafarani besluit: "Wij zorgen voor het meer, omdat het meer voor ons zorgt.”
Funderingen voor duurzame architectuur van Rwanda tot Burundi
Het is belangrijk hoe we de openbare ruimte ontwerpen en bouwen. De openbare ruimte heeft een invloed op hoe wij ons leven leiden en op het milieu. Marktplaatsen, scholen, ziekenhuizen, gemeenschapscentra, en de bruggen en wegen die al deze plaatsen met elkaar verbinden, dragen bij aan een hogere levenskwaliteit. Ook helpen ze de gevolgen van de klimaatverandering te beperken.
In Rwanda, startte Enabel in 2021 een eerste participatieproject in het Rwandese district Rubavu. Meer dan honderd vertegenwoordigers van de Agakiriro-markt, aanverwante coöperaties, studenten, overlevenden van de genocide en andere burgers kwamen bijeen om hun behoeften te inventariseren en participatieve projecten voor te stellen aan vertegenwoordigers van de lokale overheid.
Enabel geeft de voorkeur aan lokaal geproduceerde materialen. Dat drukt de bouwkosten en maakt het onderhoud gemakkelijker en goedkoper.
In Burundi heeft Enabel geperforeerde bakstenen gebruikt voor de bouw van drie multimediacentra op campussen voor beroepsopleiding. Die bakstenen zijn gemaakt van klei, die in Burundi en in het gebied van de Grote Meren in overvloed aanwezig is. Door bakstenen van klei te gebruiken, moeten we minder cement invoeren.
De positieve resultaten in de multimediacentra zijn duidelijk. Daardoor blijft de sector van de geperforeerde bakstenen groeien. Er zijn nu meer werven die deze techniek gebruiken en meer jonge Burundezen hebben de vaardigheden om op dergelijke werven te werken.
Respect voor milieu en mensenrechten
Enabel zet zich via zijn Trade for Development Centre in voor eerlijke en duurzame handel. Beleidsbeïnvloeding is daar een essentieel onderdeel van.
Onder impuls van Enabel en Fairtrade Belgium werd de werkgroep ‘zorgplicht van bedrijven’ opgericht. Ook ondernemers maakten hier deel vanuit. Een groep van 60 ondernemingen en bedrijfsfederaties stelde een brief op waarin de Belgische regering wordt gevraagd een nationaal wettelijk kader te ontwikkelen dat bedrijven verplicht verantwoordelijkheid op te nemen voor milieunormen en mensenrechten in hun toeleveringsketens.
Minister Meryame Kitir met Ann Claes, CEO van JBC en Bruno Van Steenberghe, directeur van Kalani
Minister Meryame Kitir met Ann Claes, CEO van JBC en Bruno Van Steenberghe, directeur van Kalani
De kracht van opleiding
Nieuwe kansen voor 15.000 jonge Guineeërs
In Guinee werkt Enabel met jonge werkloze Guineeërs en migranten die naar hun land zijn teruggekeerd. Velen proberen Europa te bereiken. Toch geeft 75 % er de voorkeur aan naar de buurlanden of de Maghreb te migreren. Alleen al in buurland Senegal wonen zowat 3,5 miljoen Guineeërs.
Deze jongeren verlieten hun land hoofdzakelijk om economische redenen, maar keerden na een reis van enkele maanden of jaren terug. Na hun terugkeer is hun re-integratie vaak moeilijk.
België wil deze jongeren een nieuwe start bieden: ze krijgen een beroepsopleiding en financiële steun om een eigen zaak op te starten. Door jongeren een opleiding aan te bieden die aansluit bij de behoeften van de arbeidsmarkt, is de kans kleiner dat ze hun thuisland willen verlaten.
In vijf jaar tijd wil Enabel, samen met zijn partners, werk verschaffen aan 15.000 mensen. Daarbij ligt de nadruk op laaggeschoolden tussen 18 en 35 jaar. 6.000 jongeren, onder wie 2.000 teruggekeerde migranten, krijgen gedurende negen maanden volledige steun. Er wordt een 20-tal opleidingen aangeboden, zoals loodgieterij, elektriciteit of metselwerk. Die worden aangevuld met alfabetiseringscursussen en financiële opleidingen.
Op de school voor ondernemerschap
Solange komt oorspronkelijk uit Kameroen en is moeder van drie kinderen. In 2017 arriveerde zij in Marokko om zich bij haar man te voegen. Het Amuddu-project heeft Solange geholpen om het statuut van zelfstandige te verkrijgen en haar eigen zaak te starten.
« Op een dag botste ik op een blikje aan de rand van het water. Ik pakte het op en ben dan op zoek gegaan naar hoeveel aluminium waard is. Zo ontdekte ik dat ik de blikken kon verkopen om te worden omgesmolten en als een blok aluminium te worden doorverkocht. Dat kon mij dus een inkomen opleveren. »
Vanaf dat moment ging de bal aan het rollen. Solange ontmoette een van de Amuddu-medewerkers op een bijeenkomst in een vereniging. Hij lichtte haar in over het project en de diensten die door het Nationaal Agentschap voor de Bevordering van de Werkgelegenheid (ANAPEC) aan migranten worden aangeboden. Eenmaal geregistreerd bij ANAPEC, kreeg Solange de gelegenheid om een aantal opleidingen te volgen. Zo leerde ze een businessplan op te stellen. Daardoor kon ze de stap van de informele naar de formele economie zetten.
Tot nu toe leeft Solange van haar activiteit door blikjes in te zamelen bij verschillende restaurants en door opruimacties aan de kust in Rabat.
DR Congo: Jonge coaches opleiden voor een betere beroepsintegratie
Beroeps- en technische opleidingen aangepast aan de behoeften van de arbeidsmarkt, stagemogelijkheden, coaching van jonge talenten op zoek naar een baan of vol enthousiasme om hun eigen bedrijf op te richten... In de regio van Kisangani (provincie Tshopo, DR Congo) was dit tot enkele maanden geleden nog een wensdroom.
Enabel werkte samen met de Fédération d'Entreprises Congolaises (FEC). In de eerste plaats werd een dertigtal getalenteerde jongeren tijdens bootcamps opgeleid tot coach/trainer. Zo kunnen zij op hun beurt een groot aantal jongeren opleiden en begeleiden bij het opstarten van een zelfstandige economische activiteit.
In samenwerking met verschillende plaatselijke starterscentra is voor de beginnende ondernemers een gids ontwikkeld. Die behandelt allerlei onderwerpen zoals zakelijke vaardigheden, projectontwikkeling, marketing, financieel beheer en bedrijfsbeheer.
Nu de bootcamps zijn afgerond, zullen de coaches zelf honderden jongeren in de regio opleiden en begeleiden.
Dit is nog niet alles. Je kunt het volledige activiteitenverslag downloaden op de website enabel.be :
Abonneer je op onze nieuwsbrief en krijg iedere maand een update in je mailbox:
Foto's credits: Isabel Corthier, Jean-François Detry, Tim Dirven, Fiston Wasanga.
© Enabel
Built with Shorthand